สายไฟ

ร้าน Thnat Innotech ข้อนำเสนอความรู้เรื่องสายไฟตามมาตรฐานการไฟฟ้านครหลวงและการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร และ วิธีการการคำนวณสายไฟ และ วิธีการเลือกซื้อสายไฟ ให้เหมาะสมกับงานไฟฟ้าที่จะนำไปใช้งานตามาตรฐานวิศวกรรมไฟฟ้า.


     สายไฟฟ้า คืออะไร สายไฟฟ้า เป็นวัสดุที่นำไฟฟ้าได้ทั้งไฟฟ้ากระแสตรง (Direct Current : DC) และไฟฟ้ากระสลับ (Alternativ Current : AC) โดยมีวัสดุที่เป็นฉนวนหุ้มตัวนำไว้ โดยตัวนำในที่นี้ที่มีผลิตและใช้งานภายในประเทศไทย อันได้แก่ ตัวนำทองแดง และ ตัวนำอลูมิเนียม.

     มาตรฐานต่างๆ ที่สำคัญ ที่เกี่ยวข้องกับวัสดุอุปกรณ์ และ การเดินสายและติดตั้งบริภัณฑ์ไฟฟ้า

• ACC (All Copper Conductor ) TIS 64-2517
• AAC( All Aluminum Conductor); TIS 85-2548
• ACSR (Aluminum Conductor Steel Reinforced)

สายไฟฟ้าหุ้มฉนวน(Insulated Conductor)

• APC or PIC (Partially Insulated Cable) หรือ สายหุ้มฉนวนแรงสูงไม่เต็มพิกัด
• ASC or SAC ( Space Aerial Cable) หรือ สายหุ้มฉนวน 2 ชั้นไม่เต็มพิกัด
• FIC or AFC ( Fully InsulateedCable) หรือ สายหุ้มฉนวนแรงสูงเต็มพิกัดตีเกลียว

สายอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย (All Aluminium Conductor ; AAC)

     เป็นตัวนำอลูมิเนียมพันตีเกลียวเป็นชั้นๆ รับแรงดึงได้ต่ำ ระยะห่างช่วงเสาไม่เกิน 50 เมตร มาตรฐานสายชนิดนี้ คือ มอก. 85- 2548 สายอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือยแกนเหล็ก (Aluminium - Conductor Steel Reinforced ; ACSR)

     เป็นสายอลูมิเนียมตีเกลียวและมีสายเหล็กอยู่ตรงกลาง เพื่อให้รับแรงดึงได้สูง มาตรฐานของสายนี้คือ มอก. 85-2528

• 
  
  สาย Partial Insulated Cable ( PIC or APC)
  
       สาย PIC ประกอบด้วย ตัวนำอลูมิเนียมตีเกลียวหุ้มด้วยฉนวน XLPE 1 ชั้นใช้แทนสายเปลือยเพื่อช่วยลดการลัดวงจรของสายเปลือยไม่สามารถแตะต้องโดยตรงได้
  
  
  สาย Space Aerial Cable (SAC or ASC)
  
       เป็นตัวน าอลูมิเนียมตีเกลียว มีฉนวน XLPE หุ้ม และมีเปลือก(Sheath) ที่ท าจาก XLPE หุ้มฉนวนอีกชั้นหนึ่ง แต่ไม่สามารถสัมผัสโดยตรง การเดินสายต้องใช้ Spacer เพื่อจ ากัดระยะห่างสาย ต้องใช้ Messenger Wire ช่วยดึงสายและเป็น Over Head Ground Wire
  
  
  
  สายหุ้มฉนวนแรงสูงเต็มพิกัดตีเกลียว (XLPE ALUMINIUM PREASSEMBLY AERIAL CABLE : FIC หรือ PAC หรือ AFC ระบบแรงดัน 11-33kV
  
       ถือว่าเป็นสายอลูมิเนียม ชนิด Fully Insulated มีโครงสร้าง เหมือนกับสายใต้ดิน สามารถ สัมผัสโดยตรงขณะจ่ายไฟฟ้าใช้ กับบริเวณที่ต้องการลดระยะห่าง ทางไฟฟ้าหรือบริเวณที่คน สามารถสัมผัสถึง
  
  
  
  สาย Cross-linked Polyethylene(XLPE)
  
       สาย XLPE เป็นสาย Fully Insulated โครงสร้างประกอบด้วย สายทองแดงตีเกลียว มีชีลด์ของตัวน า ฉนวน ชีลด์ของฉนวน และเปลือกนอก สายชนิดนี้สามารถเดินลอยในอากาศหรือฝังดิน ตัวน าทองแดงหุ้มฉนวน XLPE เป็นไป ตามมาตรฐาน IEC 60502
  
  
  สายไฟฟ้าหุ้มฉนวนพอลิไวนิลคลอไรด์ แรงดันไฟฟ้าที่ ก าหนดไม่เกิน 450/750 โวลต์
  
  มอก. 11-2553 เล่ม 1 ข้อกำหนดทั่วไป (IEC 60227-1) การระบุแกนของสายไฟฟ้า
  
  L1 = สีน้าตาล ,L2 = สีดำ, L3 = สีเทา N = สีฟ้า, G = สีเขียวแถบเหลือง
  
  การระบุแกนของสายไฟฟ้า
  
  การแสดงด้วยสี จำนวนแกนไม่เกิน 5 แกน (หลีกเลี่ยงการใช้ สีแดง และ สีขาว) กำหนดรูปแบบของสีฉนวนดังนี้
  
  1. สายแกนเดี่ยว: ไม่กำหนด
  
  2. สาย 2 แกน : สีฟ้าและน้ำตาล
  
  3. สาย 3 แกน : สีเขียวแถบเหลือง สีฟ้า สีน้ำตาล หรือ สีน้ำตาล สีดำ สีเทา
  
  4. สาย 4 แกน : สีเขียวแถบเหลือง สีน้ำตาล สีดำ สีเทา หรือ สีฟ้า สีน้ำตาล สีดำ สีเทา
  
  5. สีเขียวแถบเหลือง สีฟ้า สีน้ำาตาล สีดำ สีเทา หรือ สีฟ้า สีน้ำตาล สีดำ สีเทา สีดำ (ไม่มีใช้แล้ว)
  
  
  
  (ตอนที่ 2)
  
  มอก. 11-2553 เล่ม 1 ข้อกำหนดทั่วไป (IEC 60227-1) : แรงดันไฟฟ้า
  
  
  
  สาย PVC ตามมอก. 11-2553 จะกำหนดแรงดันไฟฟ้า ดังต่อไปนี้
  
  1. แรงดัน 450/750 V
  
  2. แรงดัน 300/500 V
  
  
  สาย XLPE ตามมอก. IEC จะกำหนดแรงดันไฟฟ้า ดังต่อไปนี้
  
  1. แรงดัน 600/1000 V
  
  สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 01
  
       โครงสร้างเหมือนสาย THW เป็นสายชนิดแกนเดียวกลม รองรับแรงดันใช้งาน 450/750 โวลต์ มีขนาดให้เลือกใช้ตั้งแต่ 1.5 ถึง 400 ตร.มม.
  
  วิธีการการใช้งาน
  
       ใช้งานทั่วไป และเดินในช่องเดินสายและต้องป้องกันน้ำเข้าช่องเดินสาย โดยห้ามร้อยท่อฝังดินหรือฝังดินโดยตรงโดยเด็ดขาด
  
  สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 10
  
• โครงสร้างเหมือนสาย NYY
• เป็นสายชนิดหลายแกน (2-5แกน)
• มี/ไม่มีสายดิน
• แรงดันใช้งาน 300/500 โวลต์
• ฉนวนบางกว่า NYY
• ขนาด 1.5 ถึง 35 ตร.มม.

วิธีการใช้งาน

     ใช้งานทั่วไป เดินในช่องเดินสายและต้องป้องกันน้ำเข้าช่องเดินสาย โดยวางบนรางเคเบิล และ ห้ามร้อยท่อฝังดินหรือฝังดินโดยตรง.

สายไฟฟ้ามีเปลือกสำหรับงานทั่วไป

ชื่อ	รหัส	แรงดันไฟฟ้า (โวลท์)	จำนวนแกน	ขนาด (ตร.มม.)
สายไฟฟ้าหุ้มด้วยฉนวน และ เปลือกสายแบน 2 แกน และสายแบน 2 แกนมี สายดิน	VAF, VAF-G, VAF/G	300/500	2 แกน และ 2 แกน แบบมีสายดิน	แบบ 2 แกน (1-16) และ แบบ 2 แกน มีสายดิน (1-16)
สายไฟฟ้าหุ้มด้วยฉนวน เปลือกในและเปลือกนอก	NYY, NYY-G, NYY/G	450/750	NYY / 2  แกน NYY-G / 2 - 4 แกน NYY/G / 2-4 และมีสายดิน	NYY (1 - 500) NYY-G (50 - 300) NYY/G (25 - 300)
สายอ่อนหุ้มด้วยฉนวน และเปลือกนอก	VCT, VCT-G, VCT/G	450/750	VCT / 1 - 4 แกน VCT-G และ VCT/G ; 2 - 4 แกน มีสายดิน	VCT, VCT-G และ VCT/G ; (4 - 35)